Het huidige verbod op gezichtsbedekkende kleding, zoals de boerka en nikab, zou binnenkort kunnen worden uitgebreid naar álle openbare plekken in Nederland.
Dat blijkt uit plannen van het demissionaire kabinet, die momenteel worden onderzocht. De bedoeling is om te kijken of het bestaande verbod – dat nu geldt in onder meer het openbaar vervoer, scholen, zorginstellingen en overheidsgebouwen – breder toegepast kan worden.
Minister Frank Rijkaart (Binnenlandse Zaken, BBB) en staatssecretaris Jurgen Nobel (Integratie, VVD) zijn de initiatiefnemers achter dit voorstel.
Ze willen uitzoeken of een landelijke uitbreiding mogelijk is, zolang dit binnen de grenzen blijft van de Grondwet en internationale afspraken. Volgens stukken die De Telegraaf heeft ingezien, wordt hierover binnenkort een besluit verwacht.
De aanleiding voor het onderzoek komt mede door een motie van VVD-leider Dilan Yesilgöz, die vorige maand werd ingediend.
Zij pleitte voor een verbod op gezichtsbedekkende kleding in de hele publieke ruimte. De motie kreeg brede steun, onder meer van partijen als BBB en JA21, en werd aangenomen met een ruime meerderheid.
Volgens voorstanders van de uitbreiding gaat het om het bevorderen van “sociale veiligheid, integratie en gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen.” Het kabinet sluit zich aan bij deze visie.
Sinds augustus 2019 is er al een beperkt verbod op gezichtsbedekkende kleding van kracht. Het doel hiervan was om open communicatie en herkenbaarheid te stimuleren in belangrijke publieke sectoren.
In de praktijk blijkt de wet echter nauwelijks te worden gehandhaafd. Volgens het Verwey-Jonker Instituut zijn er tussen 2019 en 2024 geen boetes of waarschuwingen uitgedeeld.
Toch heeft de wet wel impact. Zorgmedewerkers en docenten voelen zich gesteund bij het aanspreken van mensen op het dragen van gezichtsbedekkende kleding.
Tegelijkertijd blijft de uitvoering in de praktijk lastig, onder meer door onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor handhaving.
Minister Rijkaart benadrukt dat de wet vooral een signaalfunctie heeft. “Het doel van de wet is niet bestraffend, maar normstellend,” aldus de minister. Volgens hem is open communicatie essentieel voor een veilige samenleving.
Of het voorstel tot uitbreiding er nog doorkomt vóór de verkiezingen, is onzeker. Omdat het kabinet demissionair is, zijn de mogelijkheden beperkt.
Toch lijkt de richting duidelijk: het verbod op gezichtsbedekkende kleding krijgt mogelijk een breder bereik en zou in de toekomst ook op straat kunnen gelden, net als in landen als Frankrijk en Denemarken.
