De spanningen in het aanmeldcentrum in Ter Apel blijven toenemen. Waar eerder vooral werd gesproken over volle opvanglocaties en lange wachttijden, wijzen medewerkers nu op een ander probleem: het gedrag van sommige bewoners, en dan vooral richting het beveiligingspersoneel.
Volgens beveiligers is er steeds vaker sprake van respectloos en storend gedrag, vooral door jonge mannen.
Dagelijks worden aanwijzingen genegeerd en ontstaan er kleine, doelbewuste provocaties. Een beveiliger vertelt:
“Ze weten precies wat ze kunnen doen zonder dat wij mogen ingrijpen. Ze lachen je uit en dagen je uit, omdat ze weten dat wij beperkt zijn in onze middelen.”
Hoewel er zelden sprake is van geweld of grootschalige incidenten, maken juist de constante spanningen het werk zwaar. “Het zijn geen grote rellen,” zegt een medewerker, “maar het blijft doorgaan. Dag in, dag uit.”
Een mogelijke oorzaak is de lange onzekerheid waarmee veel asielzoekers te maken hebben. Ze wachten vaak maanden op duidelijkheid over hun situatie. In die periode kunnen verveling en frustratie omslaan in storend gedrag.
Sommige beveiligers merken dat het uitdagen van autoriteit bijna een spelletje is geworden. “Wie kan het meeste negeren zonder gevolgen? Wie kan het verst gaan?” vertelt een beveiliger. “Het lijkt alsof er geen grenzen meer zijn.”
Hoewel beveiligers worden getraind in het voorkomen van escalaties, geven ze aan dat de methodes niet altijd effectief zijn.
“We mogen mensen aanspreken, maar we kunnen ze nergens toe dwingen. Zonder echte middelen voelen we ons machteloos.”
De overheid heeft extra personeel gestuurd om de werkdruk te verlichten, maar volgens het team is dat niet genoeg.
“Meer mensen betekent niet automatisch meer gezag,” zegt een beveiliger. “Zonder duidelijke regels en consequenties, verandert er weinig.”
Beveiligers pleiten dan ook voor strengere en duidelijkere handhaving. Niet om bewoners te straffen, maar om helderheid te bieden.
Tegelijkertijd klinkt er ook begrip: veel jonge asielzoekers zijn niet bekend met de Nederlandse normen. Wat in hun thuisland normaal is, kan hier anders worden opgevat.
Volgens medewerkers is het daarom belangrijk dat nieuwkomers beter worden geïnformeerd over de regels en omgangsvormen in Nederland.
“Je kunt niet verwachten dat iemand zich aan regels houdt, als die regels nooit goed zijn uitgelegd,” aldus een medewerker.
Beveiligers staan in een lastige positie. Ze zijn verantwoordelijk voor de veiligheid, maar hebben weinig middelen om echt in te grijpen. En dat knaagt, zeggen ze.
“Wij zijn er om de rust te bewaren, niet om problemen te veroorzaken. Maar zonder respect voor onze rol, werkt het systeem niet meer zoals het moet.”